Q&A

De Treecological CO2-berekening:
een transparante en eerlijke berekening van jouw uitstoot.

Om uw CO2-uitstoot te compenseren houdt Treecological rekening met twee verschillende factoren: enerzijds de hoeveelheid CO2 die uw activiteit uitstoot en anderzijds de prijs die wordt toegekend aan deze hoeveelheid CO2.

Nadat u de CO2-uitstoot van jouw activiteit hebt berekend, kan u deze compenseren door een keuze te maken uit een van de Treecological-bebossingsprojecten. BOS+ en haar partners in de tropen zorgen vervolgens voor de aanplanting van het nieuwe bos.      

Voor vliegreizen is Treecological de enige compensatietool die rekening houdt met de CO2-uitstoot van volledige keten van een vliegreis en dus met het ‘de vervuiler betaalt’ principe. De technische en gedetailleerde berekeningswijze voor de uitstoot van uw vliegreis, autorit, energiehuishouding en/of uw persoonlijke voetafdruk vindt u hier.

Volgens het principe van ‘de vervuiler betaalt’ berekent Treecological de uitstoot van uw vliegreis op basis van:

1. De directe uitstoot van de gebruikte brandstof

De directe uitstoot is de CO2-uitstoot die rechtstreeks vrijkomt bij de verbranding van kerosine en wordt bepaald door de afstand van de vlucht. Hierbij wordt ook rekening gehouden met het extra verbruik tijdens stijgen en dalen en het extra verbruik in langeafstandsvluchten door de extra lading kerosine aan boord.

Een vliegtuig stoot niet enkel CO2 uit maar ook niet-CO2-emissies. Het is uiterst belangrijk om deze uitstoot ook in rekening te brengen. Anders vindt er een vorm van greenwashing plaats, waarbij een groot deel van de emissies niet in rekening wordt gebracht. Om deze parameter in rekening te brengen gebruikt Treecological een RFI-waarde die dienst doet als vermenigvuldigingsfactor. RFI-effecten, zoals de vorming van contrails, kunnen echter alleen boven een bepaalde vluchthoogte optreden en komen hierdoor enkel tot uiting op hoogtes tussen de 9 en 13 km. Die hoogte wordt niet bereikt bij vluchten korter dan 400 à 500 km (Kollmuss and Crimmins 2009; Kollmuss and Lane 2008).  

Daarom wordt naast de CO2-uitstoot van kerosine voor vliegreizen die verder dan 500 km vliegen een stratosferisch broeikaseffect in rekening gebracht. Door de extra waterdampuitstoot op grote hoogte komt de uitstoot van één ton CO2 volgens ons model overeen met drie ton CO2-equivalenten. Hierdoor wordt bij de bepaling van de totale uitstoot aan CO2-equivalenten een vermenigvuldigingsfactor (RFI-waarde) drie aangerekend bij vliegreizen langer dan 500 km. De totale directe uitstoot van een vliegtuig wordt verdeeld over 300 passagiers, dit zijn het aantal passagiers voor een gemiddelde vlucht rekening houdend met een gemiddelde bezettingsgraad van 80%. Passagiers in business klasse krijgen een extra uitstoot van 40% toegewezen ten opzichte van passagiers die in economy klasse vliegen.

2. De hoeveelheid CO2 die vrijkomt bij winning, raffinage, transport en verdeling van brandstof (de directe emissies van een vliegtuig worden met 10% verhoogd)

3. De productie en onderhoud van het vliegtuig en infrastructuur (de directe emissies van een vliegtuig worden met 10% verhoogd).

De CO2-prijs steunt op de kostprijs om een bosaanplantproject te plannen, uit te voeren en nadien te beheren. Hierbij gaat bijna 30% van de kostprijs naar het voor- en natraject.

Het voortraject van een project bestaat onder andere uit het vinden van een projectregio, het tot een akkoord komen met de eigenaars van de gronden en het opstellen en ondertekenen van contracten. De nazorg gedurende vier jaar houdt in dat men ervoor zorgt dat er geen begrazing plaatsvindt op de aangeplante gebieden, branden voorkomen worden en andere soorten de aanplant niet overwoekeren. Ook gaat een deel van het geld naar de externe monitoring van de CO2-opslag. Treecological rekent geen specifieke administratiekost aan; wel wordt er zoals eerder vermeld een beheerkost aangerekend.

Nadat je de CO2-uitstoot van jouw activiteit hebt berekend, kan je dit compenseren door een keuze te maken uit een van de Treecological-bebossingsprojecten. BOS+ en haar partners in de tropen zorgen vervolgens voor de aanplanting van het nieuwe bos.      

Waarom we CO2 compenseren door nieuwe bossen aan te planten? Bossen nemen CO2 op en leggen het voor jaren vast. De koolstof zit zowel in het hout en de bladeren van bomen, als in de bodem. Bossen zijn echte koolstofreservoirs en een deel van onze broeikasgasuitstoot kan je dus compenseren door het bebossen van gronden.

We hanteren een compensatietermijn van 20 jaar. Dat wil zeggen dat na deze termijn het equivalent van de CO2-uitstoot uit de lucht is gehaald door onze aangeplante bomen. Uiteraard zullen deze bomen ook na 20 jaar nog CO2 uit de lucht halen zodat ze op het einde hun de levenscyclus een veelvoud van jouw uitstoot hebben gecompenseerd.

We planten het hele jaar door, al zijn we natuurlijk wel afhankelijk van het klimaat en de weersomstandigheden in de regio’s waar we werken. In 2017 plantten we al vijf hectare tropisch nevelwoud aan, in 2018 kwamen daar nog enkele hectare nieuw inheems bos bij. We zijn volop aan de slag om nieuwe bebossingsprojecten uit te werken, in Zuid-Amerika, maar ook in Afrika en zelfs in Vlaanderen.

Het vergt echter heel wat tijd en voorbereiding om nieuwe Treecological-bebossingsprojecten te kunnen aanbieden. Waarom? Wel, we hanteren heel strikte standaarden; alle Treecological-bossen hebben een permanent karakter die niet kunnen bestaan zonder de compensatie van de Treecological-gebruiker. Dat wil zeggen dat we op zoek gaan naar nieuwe gronden die zonder Treecological niet zouden bebost worden.

De bossen worden ook constant gemonitord door een externe partij en leiden niet tot ontbossing elders. We garanderen ook dat opgeslagen CO2 slechts eenmaal geclaimd. En last but surely not least, we verzekeren de Treecological-gebruiker dat zijn compensatie bijdraagt aan een duurzame lokale ontwikkeling. Dat wil zeggen dat de nieuwe bossen een grote meerwaarde creëren voor de lokale gemeenschappen en dat er steeds een groot lokaal draagvlak is voor de nieuwe aanplant.

Het belangrijkste is en blijft dat we zo duurzaam mogelijk leven en proberen om onze CO2-uitstoot tot het minimum te beperken. Dat is uitermate belangrijk als je bedenkt dat…

De beste CO2-molecule is daarom die CO2-molecule die we niet uitstoten. Helemaal niet te vliegen is dan de ideale optie; in dat geval heb je de compensatie überhaupt niet nodig. Op de nieuwe website van Treecological.be vindt de Treecological-gebruiker daarom heel wat tips and tricks om in de eerste plaats zijn CO2-uitstoot te verminderen. Ook voor bedrijven is Treecological een duurzame meerwaarde. In onze zoektocht naar een CO2-arme samenleving geven we samen met Ecolife klimaatbegeleiding aan bedrijven en ontwikkelen we samen met hen een klimaatstrategie op maat.

Maar voor al die keren dat het voorkomen van CO2-uitstoot echt geen optie is, dat je gewoon niet anders kan dan dat vliegtuig te nemen of die autorit te maken, kan compensatie wel degelijk een uitkomst bieden. Maar let op: het is pas als sluitstuk van een duurzamere mobiliteit, kleinere persoonlijke voetafdruk of een zuinige energiehuishouding dat de restuitstoot aan CO2, die er sowieso nog even zal blijven, door de aanleg van bos kan worden gecompenseerd.

Een Treecological-bos dat we vandaag aanplanten, zal gedurende ongeveer 150 jaar netto CO2 uit de lucht halen, maar wij houden enkel rekening met de CO2-opslag van de eerste 20 jaar. Het zou immers totaal absurd zijn om de uitstoot van je zakenreis dit jaar pas in 2169 helemaal gecompenseerd te zien.

Er zijn talloze redenen om bosbehoud na te streven en bosuitbreiding te realiseren. Wanneer het over het klimaat gaat, worden er echter vaak heel kritische kanttekeningen bij het bos gemaakt, en daarbij wordt soms zelfs het boskind met het klimaatwater weggegooid. Het is uiteraard een onweerlegbaar feit dat we eerst en vooral werk moeten maken van een ingrijpende gedragsverandering die ons gebruik van fossiele brandstoffen fel inperkt.

Vlaanderen is één van de slechtste leerlingen van de klimaatklas. Er is dus dringend nood aan actie om de noodzakelijke maatschappelijke veranderingen in te zetten. Overigens niet alleen onze beleidsmakers maar ook ieder van ons moet hierin zijn individuele verantwoordelijkheid opnemen. Maar binnen een beleid dat resulteert in een significante beperking van onze “fossiele-brandstofdorst”, kan het bos wel degelijk een enorm positieve en belangrijke rol spelen, en dit op velerlei manieren: zo moet bosbehoud sowieso een cruciaal onderdeel zijn van elke degelijke internationale klimaatstrategie.

Bossen en bomen bieden ook grote en zeer diverse voordelen op vlak van klimaatadaptatie én biodiversiteit, dat andere, heel grote wereldwijde probleem. Tot slot kan bosaanleg een kwaliteitsvol sluitstuk zijn om de restuitstoot aan CO2 te compenseren.

De Treecological-gebruiker vertegenwoordigt voorlopig nog een klein aandeel van alle mensen die hun vliegreis willen compenseren. Dat komt voornamelijk omdat Treecological een van de duurste van de sector is. Hoe dat komt, is evident: recent wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat Treecological zich onderscheidt door als enige het principe van ‘de vervuiler betaalt’ toe te passen. Hierdoor wordt getracht om de CO2-uitstoot van de volledige keten te vatten.

We merken de laatste weken namelijk een significante stijging van het aantal CO2-compensaties. Dit betekent evenwel niet dat meer mensen hun geweten willen sussen. Wel integendeel. Zowel bij bedrijven als bij particulieren zien we dat CO2-compensatie het sluitstuk is van een duurzaam proces waarbij men op zoek gaat naar een vermindering van CO2-uitstoot. Zo heeft recent onderzoek uitgewezen dat de bedrijven die CO2 compenseren meer dan 10% meer middelen uittrekken om ook effectief hun CO2 te verminderen dan bedrijven die niet compenseren. Ook de Treecological-gebruiker is zich reeds erg bewust van de impact van de CO2-uitstoot van zijn of haar vlucht.

2019 is duidelijk een kantelpunt. Het voorbije jaar was het warmste jaar ooit en dat komt door broeikasgassen. De klimaatkwestie dwingt ons tot actie. De urgentie om iets te doen aan deze situatie groeit zienderogen. Maar goed ook: uit studies blijkt dat er snel moet worden gehandeld: oplossingen leiden maar beter snel tot resultaten.

Onder meer de bosbrossers of klimaatspijbelaars hebben ervoor gezorgd dat het klimaat een gespreksonderwerp is geworden dat uitvoerig aan de ontbijttafel van gezinnen wordt besproken. Het klimaatthema staat bovenaan de politieke agenda en dat zal naar alle waarschijnlijkheid zo blijven tot aan de federale verkiezingen in mei van dit jaar.

Naast het feit dat klimaat een verkiezingsthema is geworden, zijn er ook gewoon heel wat mensen bereid om actie te ondernemen. De persoonlijke voetafdruk en CO2-uitstoot verminderen zijn daarbij van essentieel belang. CO2-compensatie is ook een mogelijkheid om iets te doen aan het klimaat. En volgens ons is het ook noodzakelijk. Ga maar na, een retourtje New York leidt al gauw tot twee ton CO2-uitstoot. Ter vergelijking: een Nederlands huishouden stoot 6,3 ton uit in een heel jaar. Er valt dus nogal wat te compenseren en steeds meer mensen lijken dat te beseffen.

In een ideale wereld hoeft Treecological niet te bestaan; vliegtuigmaatschappijen betalen eerlijke taksen op kerosine en er wordt een BTW ingevoerd op vliegtickets. Dit zou de prijs van vliegtickets al gevoelig opdrijven waardoor meer mensen zouden nadenken over andere reisbestemmingen en alternatieve transportmiddelen om daar te geraken. Spijtig genoeg wordt vandaag de impact op het milieu op geen enkele manier verrekend in de ticketprijs.

Daarnaast dringt zich ook een CO2-taks op, en dit onder het motto: de vervuiler betaalt. De opbrengst die zo’n CO2-taks zou opleveren, kan vervolgens geïnvesteerd worden in het openbaar vervoer, het energie-efficiënter maken van onze maatschappij en als sluitstuk van dit duurzaam proces:  CO2-compensatie.

Nieuwe taksen en regelgeving zullen uiteraard niet voor morgen zijn. Maar de geesten rijpen en beleidsmakers beseffen dat de gunstregimes voor de vliegtuigsector en de consument niet langer kunnen blijven bestaan.

Maar zolang de vervuiler geen eerlijke prijs betaalt voor de impact op het klimaat, staan we voor de volle 100% achter het Treecological-motto: een niet-gevlogen traject is beter dan een gevlogen traject. Is jouw vliegtuigreis onvermijdelijk, dan is een gecompenseerde vlucht via Treecological beter dan een niet-gecompenseerde vlucht. Treecological turns travel into trees.”